< Geri
online psikolog logo white
Psikolojik Hastalıklar

Dissosiyatif Kimlik (Çoklu Kimlik) Bozukluğu Nedir?

İçindekiler


Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DKB), psikolojik bir rahatsızlıktır ve eski adıyla Çoklu Kişilik Bozukluğu olarak bilinir. Bu rahatsızlık, kişiliğin belirli yönlerinin, düşüncelerinin, duygularının ve davranışlarının parçalanarak birden fazla ayrı kimlik veya kişilik oluşturmasıyla karakterizedir. Her bir kişilik, bireyin benzersiz bir yaşam tarzı, hafızası, düşünceleri ve algılamaları olan tamamen ayrı bir varlık olarak deneyimlenir.

Bu bozukluk, bireyin kişisel kimliğinin farklı parçalara bölünmesiyle karakterizedir. Her bir parça (alt kişilik veya alter) kendine özgü düşünce tarzı, davranışlar ve bellek içeriği taşır. Bu alt kişiliklerin arasında iletişim eksikliği veya bilincin devredilmesi gibi belirtiler görülebilir.

DKB'nin ana belirtileri, bireyin farklı alt kişiliklere geçiş yapması, kişisel kimliğini kaybetmesi ve çevresiyle olan bağlantısını hissedememesidir. Bu geçişler, stresli olaylar, travmalar veya çocukluk dönemlerinde yaşanan olumsuz deneyimler gibi tetikleyici faktörlerle tetiklenebilir.

Çoklu Kişilik Bozukluğu Belirtileri

Çoklu Kişilik Bozukluğu Belirtileri

Çoklu Kişilik Bozukluğu (ÇKB), tıp literatüründe Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu olarak da adlandırılan bir psikiyatrik hastalıktır. Bu rahatsızlık, bireyin kişisel kimliğinin farklı parçalara bölünmesi ve birçok ayrı kişilik veya alter adı verilen alt kimliklerin varlığı ile karakterizedir. ÇKB, kişinin yaşadığı ciddi travmatik olaylara verdiği psikolojik bir tepki olarak ortaya çıkar ve bireyin günlük işlevselliğini ciddi şekilde etkileyebilir. Çoklu Kişilik Bozukluğu belirtileri şu şekilde olabilir:

  •  Birden fazla kimlik sahiplenme
  •  Bellek kaybı ve bilinç devri
  • Travma ile ilişki
  • Kendilik imgesi problemleri
  •  Duygusal istikrarsızlık
  • Kendi kendine konuşma ve iç diyalog

ÇKB'nin temel belirtisi, bir kişinin birden fazla kimliğe sahip olmasıdır. Bu durumda, farklı alt kişilikler (alter) farklı zamanlarda ortaya çıkabilir ve bireyin davranış, düşünce ve duygusal tepkilerini kontrol etme yeteneğini zorlar. Farklı alterler, çocuksu, yetişkin, agresif, korkak veya duygusal olarak farklı özelliklere sahip olabilir.

ÇKB hastaları, alterler arasında geçiş yaptıklarında zamanı veya olayları hatırlamada zorluk yaşayabilirler. Bir alter ortaya çıktığında, diğer alterlerin yaşadığı olaylardan habersiz olabilir. Bu bellek kaybı ve bilinç devri, günlük yaşamda işlevsellik ve sürekli varoluş duygusuyla ilgili sorunlar yaratabilir.

ÇKB'nin temel nedeni, genellikle kişinin çocukluk döneminde maruz kaldığı şiddetli fiziksel, cinsel veya duygusal travmalardır. Travmatik olaylar, bireyin zihinsel bütünlüğünü koruyabilmek için bilinçdışına itilebilir ve farklı alt kişiliklerin oluşmasına neden olabilir.

Çoklu Kişilik Bozukluğu hastaları, kendilik imgesiyle ilgili sorunlar yaşayabilirler. Farklı alt kişilikler, kişinin kendini bütün bir birey olarak algılamasını zorlaştırabilir ve kişi kendi kimliği hakkında karmaşık ve bölünmüş bir his taşıyabilir.

ÇKB hastaları, farklı alterler arasındaki geçişler sırasında duygusal istikrarsızlık yaşayabilirler. Bir alter diğerinden farklı duygulara sahip olabilir ve bu duygusal farklılık, hastanın duygusal durumunu kontrol etmekte zorluk çekmesine neden olabilir.

ÇKB hastaları, farklı alt kişilikler arasında kendi kendine konuşma ve iç diyalog yaşayabilirler. Bu durum, hastaların kendileriyle çatışma yaşadığına dair dış dünyaya belirgin işaretler verebilir.

ÇKB, karmaşık ve nadir bir psikiyatrik hastalıktır ve teşhis ve tedavisi genellikle zaman alıcıdır. Bu nedenle, doğru bir teşhis ve etkili bir tedavi planı için uzman bir psikiyatrist veya psikologdan destek almak önemlidir.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Tanı Kriterleri

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DKB), tıp literatüründe Çoklu Kişilik Bozukluğu olarak da bilinen, nadir görülen karmaşık bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Bu bozuklukta, bireyin kişisel kimliği farklı parçalara bölünür ve her bir parça kendine özgü bir alt kişilik olarak ortaya çıkar.

DKB'nin tanı kriterleri, Amerikan Psikiyatri Birliği'nin (APA) Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı for Mental Bozukluklar (DSM-5) tarafından belirlenmiştir. Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu tanı kriterleri arasında şunlar yer alır:

  • Bir veya daha fazla ayrı kişilik durumu sürekli olarak var olmalı ve kişinin davranışını kontrol etmeli.
  • En az iki farklı kişilik durumu, düzenli olarak beliren farklı duygusal ve davranışsal tepkilerle ilişkilendirilmelidir.
  • İsim, yaş, cinsiyet, dil ve / veya genel kültür düzeyi gibi kimlik öğeleri gibi farklı bir kişilik durumuna sahip olma sürekli hatırlamama veya tanıma özelliği olmalıdır.
  • Kişilik durumları arasında önemli kaybı veya uyumsuzluğu önlemek için sürekli olarak önemli belirtiler veya belirtilerin belirli bir dönemi olmalıdır.
  • Daha fazla travmatik veya stresli olayın veya serinin neden olduğu tepkilerden oluşan bir şema veya kalıp vardır.
  • Belirtiler klinik olarak önemli bir sıkıntıya neden olmalı veya sosyal, mesleki veya diğer önemli alanlarda işlevsellik açısından önemli bir bozulmaya yol açmalıdır.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu, bireyin kişisel kimliğinin farklı parçalara bölünmesiyle karakterizedir ve birden fazla alt kişiliğin varlığına yol açar. DSM-5 tarafından belirlenen tanı kriterleri, doğru teşhis ve etkili tedavi için önemli bir rehberlik sağlar. DKB'nin teşhis ve tedavisi, uzman bir psikiyatrist veya psikolog tarafından yapılan detaylı bir değerlendirme ve özgün bir tedavi planı gerektirir.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Tedavisi

Çoklu Kişilik Bozukluğu Tedavisi

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DKB), kompleks ve nadir görülen bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Bu hastalıkta, bireyin kişisel kimliği farklı parçalara bölünmüş ve her bir parça kendine özgü bir alt kişilik olarak ortaya çıkmıştır. Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu tedavisi, uzman bir psikiyatrist veya psikolog tarafından bireyselleştirilmiş ve uzun süreli bir yaklaşım gerektiren karmaşık bir süreçtir.

DKB'nin etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için doğru teşhis çok önemlidir. Uzman bir psikiyatrist veya psikolog, detaylı bir değerlendirme ve hastanın yaşadığı semptomlar hakkında kapsamlı bir anlayış geliştirmek için uzun süreli görüşmeler yapmalıdır. Bu değerlendirme süreci, hastanın yaşadığı travmatik olaylar, kişilik durumları ve hastanın günlük işlevselliği hakkında bilgi sağlamak için önemlidir.

Tedavi sürecinin başlangıcında, hastanın güvenliği ve stabilizasyonu önemli bir odak noktası olmalıdır. Hastaların kendilerine veya başkalarına zarar verme riski varsa, acil müdahaleler yapılmalıdır. Ayrıca, hastaların günlük işlevselliğini artırmak ve travmatik tetikleyicilere maruz kalmayı azaltmak için uygun destekler sağlanmalıdır.

Psikoterapi, DKB'nin tedavisinde temel yaklaşımlardan biridir. Uzmanlar, çeşitli terapi türlerini kullanarak hastaların iyileşme sürecini desteklemektedir. Bu terapiler arasında bilişsel davranışçı terapi (BDT), psikodinamik terapi ve diğer disosiyatif bozukluklarda etkili olmuş olan özgül terapiler bulunmaktadır. Terapide, hastanın travmatik deneyimleriyle başa çıkmasını, duygusal düzenleme becerilerini geliştirmesini ve kişisel kimliğini bütünleştirmesini sağlamak için çalışılır.

Çoklu Kimlik Bozukluğu Risk Faktörleri

Çoklu Kimlik Bozukluğu (ÇKB), tıp literatüründe Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu olarak da bilinir, kişinin kişisel kimliğinin farklı parçalara bölünmesiyle karakterize nadir görülen bir psikiyatrik hastalıktır.

Bu kompleks bozukluğun nedenleri ve tetikleyicileri tam olarak anlaşılamamış olsa da araştırmalar, çeşitli risk faktörlerinin ÇKB'nin gelişimine katkıda bulunduğunu göstermektedir. Çoklu Kimlik Bozukluğu risk faktörleri arasında şu faktörler yer alır:

  • Çocukluk travmaları
  • Cinsel istismar
  •  Duygusal istismar
  • Aile içi şiddet
  • Ayrılma ve kayıp
  • Yetersiz aile desteği
  •  Genetik yatkınlık
  •  Bilişsel faktörler
  •  Duygusal düzensizlik
  •  Diğer psikolojik rahatsızlıklar

Çoklu Kimlik Bozukluğu'nun nedenleri ve tetikleyicileri oldukça karmaşık ve çok yönlüdür. Çocukluk döneminde yaşanan travmalar, aile içi faktörler, genetik yatkınlık ve diğer psikiyatrik rahatsızlıklar, ÇKB riskini artıran önemli etmenlerdir.

Bu nedenle, ÇKB'nin gelişimine katkıda bulunan risk faktörlerini anlamak ve farkındalığı artırmak, hastaların erken teşhis ve uygun tedavi süreçleriyle desteklenmesine yardımcı olabilir. Profesyonel destek ve anlayışlı bir yaklaşım, hastaların iyileşme sürecine katkı sağlamak için kritik öneme sahiptir.

SSS

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Nedir?

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (DKB), kişinin kişisel kimliğinin farklı parçalara bölünmesiyle karakterize nadir görülen bir psikiyatrik hastalıktır. Her bir parça, kendine özgü bir alt kişilik veya "alter" olarak düşünce tarzı, davranış ve bellek içeriği taşır. DKB, çocukluk döneminde yaşanan ciddi travmaların sonucu olarak ortaya çıkabilir.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu'nun Belirtileri Nelerdir?

DKB'nin belirtileri arasında birden fazla kimlik sahiplenme, bellek kaybı ve bilinç devri, farklı alterlerin varlığı, kişisel kimlik bütünlüğünün zayıflığı, duygusal istikrarsızlık ve kendi kendine konuşma gibi belirtiler bulunabilir. Hastalar genellikle geçmiş travmatik deneyimlerle başa çıkmakta zorluk yaşarlar.

DKB'nin Nedenleri Nelerdir?

DKB'nin nedenleri tam olarak anlaşılmamıştır, ancak genellikle çocukluk döneminde yaşanan şiddetli fiziksel, cinsel veya duygusal travmalardan kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, aile içi şiddet, cinsel istismar, duygusal ihmal ve genetik yatkınlık gibi risk faktörlerinin de DKB gelişimine katkıda bulunabileceği düşünülmektedir.

DKB'nin Farklılıkları Nelerdir?

DKB, diğer psikiyatrik bozukluklardan özellikle Borderline Kişilik Bozukluğu, Şizofreni ve Depresyon gibi rahatsızlıklardan ayırt edilmelidir. DKB, birden fazla kimlik sahiplenme ve bellek kaybı gibi özelliklere sahipken, diğer bozukluklarda bu tür belirtiler nadiren veya hiç görülmez.

DKB ile Yaşayan Kişilere Nasıl Destek Olunabilir?

DKB ile yaşayan kişilere destek olmak için anlayışlı ve sabırlı bir yaklaşım benimsemek önemlidir. Onları tedavi süreçlerine teşvik etmek, güvenli bir ortam sağlamak ve duygusal olarak desteklemek yardımcı olabilir. Ayrıca, uygun tedavi ve profesyonel yardım almalarına destek olmak da önemlidir.

11.08.2023
Son Güncelleme: 25.02.2024

Çevrimiçi uzmanlarımız sizinle online terapiye hazır!

Cansel Aktaş
5.0 (3 Yorum)

Cansel Aktaş

Psikolog
Cihan İleri
4.6 (17 Yorum)

Cihan İleri

Psikolog
Ahmed Taha Başer
5.0 (16 Yorum)

Ahmed Taha Başer

Psikolog
Berfin Şahin
4.3 (7 Yorum)

Berfin Şahin

Klinik Psikolog
Sedanur Kablan
4.9 (14 Yorum)

Sedanur Kablan

Psikolog
Sena Özbeyoğlu
5.0 (43 Yorum)

Sena Özbeyoğlu

Psikolog
Muhammed Yümlü
0.0 (0 Yorum)

Muhammed Yümlü

Psikolog
Zeynep İrem Bakır
5.0 (17 Yorum)

Zeynep İrem Bakır

Psikolog
Gülnihal Ak
5.0 (1 Yorum)

Gülnihal Ak

Klinik Psikolog
Zozan Baskın
5.0 (7 Yorum)

Zozan Baskın

Klinik Psikolog
Eda Gül Ülgüt
5.0 (2 Yorum)

Eda Gül Ülgüt

Klinik Psikolog
Emre Uzun
5.0 (1 Yorum)

Emre Uzun

Psikolog
İrem Gülşen Koçer
0.0 (0 Yorum)

İrem Gülşen Koçer

Psikolog
Ece Yurdakul
5.0 (8 Yorum)

Ece Yurdakul

Psikolog
Nurullah Tığlı
4.5 (8 Yorum)

Nurullah Tığlı

Psikolog
Hidayet Çalışkan
5.0 (36 Yorum)

Hidayet Çalışkan

Psikolog
Revşan Kahraman
0.0 (0 Yorum)

Revşan Kahraman

Psikolog
Pelin Turgut
5.0 (4 Yorum)

Pelin Turgut

Psikolog
Ayşenur Daldal
5.0 (2 Yorum)

Ayşenur Daldal

Psikolog
Merve Üçok
5.0 (46 Yorum)

Merve Üçok

Psikolog

İlk seansına özel %15 indirim. Şimdi başla!

Önerilen Yazılar