İçindekiler
Terapi, psikoloji kapsamında eğitimlerini tamamlamış olan profesyoneller eşliğinde gerçekleştirilmektedir. Duygularınızı, düşüncelerinizi, hayata olan bakış açınızı, kendinizi ve inançlarınızı, bilinçdışı itici güçlerinizi fark edebilmenize yardımcı olmaktadır. Bu bir keşif sürecidir.
Terapide ilk seans son derece büyük önem taşımaktadır. Terapide ilk seans, gidişatın belirleyici faktörü olabilmektedir. Bu bir tür keşif yoludur. Bu keşif sürecinin en önemli hedefi, yaşanılan zorluklara karşı iç görü kazandırmaktır. Düşünce ve duygular kapsamında gerçekleştirilmesi gereken değişiklikleri hayata geçirebilmek adına ihtiyaç duyulan motivasyonu sağlamaktadır.
Terapide ilk seans, tedavi ve değişim amacı taşımayan bir değerlendirme görüşmesi olarak da nitelendirilebilir. Bu görüşmedeki asıl hedeflenen şey danışanı tanımaktır. Danışan, kendisine dair açıklamalarda bulunur. Psikolog, danışanın terapi sürecine dair beklentilerini anlamaya çalışır. Terapiye yönelik hedefler, bu seansta belirlenir.
Danışanın aklındaki temel soru, “İlk seansta neler konuşulur?” sorusudur. Bu sorunun cevabını vermek, kişinin ilk seansta oluşabilecek kaygı düzeyini azaltacaktır.
“Psikolog ile konuşmaya nasıl başlanır? Terapide ilk seans nasıl gerçekleştirilir?” gibi sorular, kişilerin terapi ihtiyaçlarını ertelemesine neden olmaktadır. Çünkü bu sorular, kişilerin kaygı düzeyini arttırmaktadır.
Online terapi almadan önce bu soruların yanıtlanması, kişinin terapi sürecini olumlu yönde etkileyecektir. Online Psikolog, kaygı düzeyinizi kontrol altında tutmanız adına ilk seansı bireysel farklılıklarla uyum içerisinde gerçekleştirir.
Bir psikoloğun görevi, danışanını anlayıp onun davranış örüntüsü ve duygularıyla ilişkisini kısa süre içerisinde tanımaktır. Danışanın davranış örüntülerini anlayabilmek için psikoloğun, kişinin günlük hayatı hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
Psikolojik geçmiş, sosyal hayat ve yaşanılan önemli anlar değerlendirilmelidir. Bu gibi bilgiler, terapide ilk seansta sorulacak belirli sorularla elde edilebilir.
Psikolog, terapide ilk seansta terapi sürecini tanıtır. Sonrasında psikolojik destek geçmişi, sağlık sorunları, sosyal hayat ve aile, önemli anlar, terapiden beklentiler ve başvuru nedeni gibi konularla ilgili sorular yöneltilir.
Terapide ilk seansta izlenen adımlar şu şekildedir:
Psikolog ile ilk seansta bir yol haritası oluşturulur. Bu haritaya bağlı olarak terapi seanslarının doğru ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Öncelikli olarak tanışma ve terapi hakkında bilgiler sunulması gibi çeşitli temel konular üzerinde durularak doğru bir süreç başlangıcı yapılır. Sonrasında danışanı, terapi desteği almaya iten sorunun veya sorunların değerlendirilmesi yapılır. Terapinin amacı bu sayede belirlenir.
Terapinin ilk seansında yapılması gereken şey, psikoloğun kısaca terapi sürecini danışana aktarmasıdır. Bu yapılacak olan kısa konuşma kapsamında psikolog; terapinin süresinden, haftada kaç kere yapılacağından, seans kurallarından ve danışan sorumluluğundan bahsedecektir.
Terapide ilk seans kapsamında sunulan bu bilgiler, terapistin yaklaşımına göre değişkenlik gösteriyor olsa da her danışan için geçerlilik gösteren bazı kurallar ve sorumluluklar bulunmaktadır. Örneğin terapiye alkollü bir şekilde gelinmemesi, seans esnasında yiyecek yenmemesi, iptal gibi durumların daha önceden bildirilmesi gibi kurallar, bütün terapi seansları için geçerlilik göstermektedir.
Danışanın psikolojik destek geçmişi, terapi süreci adına önemli bilgileri kapsamaktadır. Geçmiş zamanda bir psikolog yada psikiyatri yardımı alan bir danışanın bu yardımları hangi konuda aldığı önem arz eder. Geçmişe dair bilgiler, terapi sürecinin nasıl ilerleyeceğine yönelik ipucu vermektedir. Ayrıca bahsedilen sorunla ne kadar süredir karşı karşıya kaldığı da önemli bir diğer konudur.
Danışan geçmişte terapiye başvurduysa ve terapi sürecini yarıda bıraktıysa bunun nedeni de önemli olacaktır. Psikolojik destek geçmişi, terapi sürecinin sağlıklı bir gidişata sahip olması için önemli ipuçları sunmaktadır.
Terapide ilk seans, danışanın terapiden beklentisi üzerinde de durulacak bir süreci kapsamaktadır. Psikoterapi süreci ve terapinin içeriği, genel olarak dışarıdan anlaşılmayan ya da bilinmeyen bir yapıdan ibarettir. Bu bilinmezlik hali, bazı durumlarda danışanların yanlış beklentiler ile terapi seansına başlamasına neden olmaktadır.
Terapinin amacı, danışanın mutlu olmasını sağlamak ya da hayatını yönlendirmek olarak düşünülmemelidir. Ancak bazı kişiler bu gibi beklentiler ile online psikolog ve yüz yüze psikolog seanslarına başvurmak istemektedir. Ayrıca terapistten akıl vermesini ve yönlendirici cümleler kurmasını beklemek de terapinin asıl amacına uygun beklentiler olarak değerlendirilmemektedir.
Terapist, yönlendirici olmadan danışanının kendi doğru yolunu bulmasına yardımcı olmak istemektedir. Terapide amaç, danışanın belirli teknikler ve yöntemler ile birlikte kendi cevaplarını bulmasını sağlamaktır. Bundan dolayı terapide ilk seansta ortak bir hedef ve terapi beklentisi oluşturulması, terapi sürecinin ilerleyişi için önem taşıyacaktır.
Terapi, işbirliği gerektiren bir süreci kapsamaktadır. Bundan dolayı danışanın rolü, terapistin rolünden çok daha fazla kritik ve önemli olmaktadır. Danışanların ilk seansa hazırlıklı bir şekilde gelmesi, terapinin verimliliğini arttıracaktır. Bu hazırlık süreci, hem psikolojik hem de fiziksel hazırlık durumlarını kapsamaktadır. Terapide ilk seans için danışanların şu hazırlıkları yapmaları önerilir:
Danışanlar, ilk terapi hizmetini alırken kafasında pek çok farklı soru işaretiyle seansa katılır. Problemlerinin yanı sıra terapinin gidişatını ve işe yarayıp yaramayacağını merak eden kişiler, bu kaygılı hallerini seans sürecine de yansıtır.
Her terapistin kendisine özgü teknikleri ve yöntemleri bulunur. Ancak buna rağmen terapide ilk seans pek çok psikolog tarafından aynı standartlar dahilinde şekillendirilir. Çünkü terapide ilk seans, seanslardan olumlu sonuçlar elde edilmesine yönelik atılacak ilk adımdır. İlerleyen süreçte doğru ve etkili bir yol izleyebilmek için terapinin ilk seansında psikoloğun danışanını tanıması, tanımlaması ve beklentilerini öğrenmesi gerekir.
Terapi seanslarında terapistler, danışanlarıyla genel olarak haftalık ya da iki haftada bir kez görüşme gerçekleştirmektedir.
Psikologlar terapinin ilk seansında danışanının duygu ve düşüncelerini anlamaya, sorunlarını keşfetmeye, beklentilerini öğrenmeye çalışır.
Danışan terapi sürecinde dilediği her konudan psikoloğuna bahsedebilir. Bu noktada önemli olan danışanın kendi özgür iradesiyle bir şeyler paylaşmasıdır.