< Geri
İçindekiler
Sosyal medya, teknolojinin sunduğu imkanların başında gelir. Günümüze baktığımız zaman teknolojinin bizlere sayısız imkanlar sunduğunu görebiliriz. Geçmişte yalnızca zorunlulukları karşılayabilmek için kullanılan internet, şimdilerde pek çok ihtiyacımızı karşılayabilecek bir şekilde gelişme kaydetmiştir. Bunun en büyük nedeni de sosyal medya bağlantılarıdır.
Sosyal medya, her türlü sorumuza cevap bulabilmemize ve sorunlarımıza dair çözüm yolları üretebilmemize yardımcı bir iletişim ağıdır. Çevrimiçi ortam bağlamında oluşan güçlü etkiler, insanları sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönlerini sorgulamaya da yönlendirir.
Sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönlerine değinilmeden önce bir tanım yapmak oldukça doğru olacaktır.
Sosyal medya, insanların sanal ortamda birbirleriyle farklı platformlar aracılığıyla etkileşime girebilmesini sağlayan bir teknolojidir. Web tabanlı siteleri sosyal medya platformu olarak örnek gösterebiliriz.
Web tabanlı sosyal medya sitelerine aşağıda bulunan platformları örnek olarak gösterebiliriz:
Sosyal medya, dünya genelindeki gelişmeleri takip etmek, keyifli içeriklere ulaşmak ve keyifli içerikler üretebilmek için birçok imkan sunar. İnsanlar sosyal medyada hayatlarını paylaşabilir, başkalarının hayatı hakkında bilgi sahibi olabilir. Bazı zamanlarda ise sosyal medya platformları zaman öldürmekten öteye geçemez.
Bazen sosyal medya kullanımında aşırıya kaçılmaktadır. İnsan psikolojisini olumsuz bir şekilde etkilemesinin önüne geçebilmek için çevrimiçi ortamda bilinçli bir şekilde var olmak gerekir.
İnsanlar çoğu zaman gece uyumadan önce sosyal medyasını kontrol eder. Görülen herhangi bir kötü haber ile insanların uykuları kaçabilmektedir. Sabah uyanıldığında ilk iş ise sosyal medyaya göz gezdirmek oluyor. Sosyal medyada gezinen insanlar saatlerinin nasıl geçtiğinin farkında dahi olmayabiliyor.
Sosyal medya kullanımının bilinçli bir şekilde yapılmaması, sanal ortam genelinde insanın kendisine fayda sağlayacağı adımlar atmaması sosyal medya bağımlılığı rahatsızlığını beraberinde getirebilir.
Sosyal medya, haberleşme ve iletişim kurma amacıyla ortaya çıkmıştır. Fakat günümüzde bu işlevinin yanı sıra fotoğraf, video paylaşımı gibi çeşitli eğlence amaçları güdülerek çevrimiçi ortamlarda yer alındığı görülüyor. Facebook, Twitter, Instagram ve Youtube gibi sosyal medya platformlarının etkisinin görmezden gelinmesi kesinlikle mümkün değildir. Çünkü dünya genelinde bu bahsetmiş olduğumuz platformlarda milyarlarca insan vakit geçirmektedir.
Sosyal medya sadece bireysel amaçlı kullanılmaz. Şirketler için de önemli bir pazarlama alanı olarak değerlendirilir. Sosyal medyanın yaygın bir şekilde kullanılması ve her kesime hitap edebilecek platformları bünyesinde barındırması, sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönlerine dair merak duygularının oluşmasına zemin hazırlıyor.
Sosyal medya sayesinde insanlar içeriklere hızlı bir şekilde erişim sağlayabiliyor. Aynı zamanda sosyal medya platformlarında para kazanmak amacıyla bulunmak isteyenler de içerik üreticiliği yapabilme fırsatını yakalıyor. Sosyal medya her şeyden önemlisi iletişim ağı olarak oldukça başarılı bir şekilde dizayn edilir. Sosyal bağlantı sayesinde insanlar iletişim sağlayabiliyor ya da öğrenmek istedikleri bilgilere kolaylıkla erişebiliyor.
Sosyal medya, sosyal bağlantıları güçlendirir. Yeni insanlarla bağlantı kurma olanağı sunar. Özellikle uzakta bulunan arkadaşlarla kolay bir şekilde bağlantı kurulmasını sağlayan bir iletişim ağına sahiptir. Kişiler gerçek hayatta tanıdıklarına, ihtiyaç duyulduğu zaman çevrimiçi ortam kapsamında erişim sağlayabilmektedir. Bu durum insanları birbirine daha çok yakınlaştırabilmektedir.
Teknolojinin sunduğu yararlardan biri de farklı şehirlerde ve ülkelerde bulunan insanları birbiriyle buluşturabilmesidir. Sosyal medya, önceden yakın olunan ve mesafelerden dolayı ayrılmak durumunda kalınan kişilerle oluşturulan bağların kopmaması adına büyük bir avantajdır.
Bir diğer yararı ise gerginlikleri azaltabilmesidir. İnsanlar yeni birileriyle tanışırken bazen gergin hissedebilirler. Çevrimiçi ortamda bu durumun yaşanmadığı görülür.
Farklı kültürde olan insanlar, bambaşka etnik kökene sahip ve dini geçmişi bulunan insanlar birbirleriyle çok kolay bir şekilde iletişim kurma fırsatını yakalayabilmektedir. Bu durum neticesinde ise farklı kökenlere karşı hoşgörü ve saygı artışı görülür. Bu özellikler, çocuklar için benzersiz fırsatlar olarak değerlendirilebilir.
Sosyal medya kullanıcıları, kendileriyle aynı hobilere sahip diğer kullanıcılarla iletişim kurma fırsatı bulabilir. Ayrıca yeni ilgi alanları da yine sosyal medya platformlarında keşfedilebilir. Üretilen pek çok şeyin sosyal medyada paylaşılabilir olması da insanların üretime yatkınlığının artmasını sağlar.
Sosyal medyada alınan destekler, kullanıcıları motive edebilir. Olumlu yorumlar, kullanıcıların iyi hissetmesine zemin hazırlayabilir. Paylaşımlara gelen beğeniler ise kişinin benlik saygısının gelişmesine yardımcı olabilir.
Sosyal medya platformlarında bilgiye erişim son derece kolaydır. İnternet, tek tıkla pek çok bilgiye anında erişim sağlanmasına fırsat sunar. Ulaşılan bilgilerin doğruluğu dahi sosyal medya aracılığıyla teyit edilebilmektedir.
Sosyal medya, bazı kullanıcıların benlik saygısına zarar verebilmektedir. Teknolojik cihazlar, dünya kapılarını kullanıcılarına açar. Bununla birlikte de tüm kullanıcılara erişim sağlanabilir. Çok güzel insanların ve yaşanan imrenilesi hayatların bolca etkileşim alması da erişim kolaylığından kaynaklanır. Bu durum neticesinde ise çoğu insanın, diğer insanlardan daha iyi göründüğü ve daha iyi hayatlar yaşadığı düşünceleri ortaya çıkabilir.
Sosyal medyada erişime sunulan fotoğrafların ve videoların çeşitli düzenlemelerden geçtiği görülür. İnsanların yalnızca mutlu anlarını sosyal medya platformlarında paylaştıkları bilinse dahi bu durum insanlara kıskançlık duyguları yükleyebilmektedir. Özellikle de Instagram platformunda bu durumun sıklıkla yaşandığı söylenebilir.
Sosyal medyada sürekli olarak vakit geçirmek, sosyal medya bağımlılığı sorununu da beraberinde getirebilir. Çünkü sürekli kullanıcılar, belirli bir süre sonra sosyal medyadan uzak kalma korkusuyla karşı karşıya kalabilmektedir. Bu da birçok insanı gerçek hayattan soyutlamaktadır.
Amerika Birleşik Devletlerinde sosyal medya platformları baz alınarak geniş çaplı bir araştırma gerçekleştirildi. Bu araştırmada sosyal medyayı sık kullanan kullanıcıların, sosyal medyada çok fazla vakit geçirmeyen insanlara oranla üç kat daha fazla depresyon belirtisi yaşadığı görülmüştür. Gerçekleştirilen bu geniş kapsamlı araştırmada katılımcıların büyük bir kesiminin genç yetişkinlerden oluştuğu belirtildi.
Sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönlerine değindik. Bu yönde birçok araştırma yapılmış olsa da sosyal medya platformlarının kapsamlı ve uzun süreli araştırmalara henüz konu olmadığı görülür. Bununla birlikte özellikle yeni neslin sosyal medya noktasında bağımlılık geliştirme ihtimallerinin daha yüksek olduğu görülür.
Bir kişinin sosyal medya bağımlılığının olup olmadığını anlayabilmesi için bazı belirtileri yansıtması gerekir. Bu belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür:
Sosyal medya, eğlence ihtiyacını belirli ölçüde karşılayan platformları bünyesinde barındırır. Bazı insanların ise tam anlamıyla eğlence isteklerini karşılar. Fakat bazı zamanlarda insanın kendisini yetersiz ve tatminsiz hissetmesine neden olabilir. Güzel insanlar, büyük başarılar, tatiller ve insanların en mutlu anlarını paylaşması gibi unsurlar; kişinin olumsuz duygularla boğuşmasına neden olabilir. Bazı kullanıcılar, diğer kullanıcıların her daim mutlu olduğunu ve kendisinden daha keyifli bir hayata sahip olduğunu düşünebilir. Böyle bir durumun olduğu hissedildiğinde sosyal medyaya ara vermek oldukça doğru bir karar olacaktır.
Sosyal medya, insanlar tarafından çok fazla ilgi gösterilen bir çevrimiçi ortamdır. Sosyal medya içeriğinde pek çok farklı sistemin bulunduğu görülür. Kişiler, istediği sosyal medya platformunu tercih ederek çevrimiçi bir şekilde internette yer alabilir.
Sosyal medya başlığı altında pek hizmet uygulamasının bulunduğu görülmektedir. Fotoğraf ve video paylaşma gibi farklı türde sosyal medya ortamları kullanıcıların hizmetine sunulur. Her insanın bu platformları rahat bir şekilde kullanabiliyor olması da insanların sosyal medyada çok fazla vakit geçirmelerine neden olabiliyor. Bu da sosyal medyanın olumlu ve olumsuz yönlerinin incelenmesine zemin hazırlıyor. Çünkü uzun süre sosyal medyada vakit geçirmek, bağımlılık riskiyle karşı karşıya kalınmasına neden olabiliyor. Bu durum neticesinde ise insanlar gerçek yaşamdan kopabiliyor. Sorumluluklarını yerine getirme konusunda ihmalkar olabiliyor.
Sosyal medya uygulamalarının kullanım oranlarında her geçen gün azımsanmayacak düzeyde artışlar gözlemleniyor. Dünya genelinde en çok kullanılan platformların başında ise Facebook geliyor.
Siber zorbalık, sosyal medya platformlarında bir kişiye karşı kasıtlı bir şekilde yapılan taciz, tehdit, aşağılama ve hedef göstermeyi nitelendirmektedir. Rıza dışı bir davranış olup büyük bir suç olarak değerlendirilir.
Detoks, vücutta oluşan radikal maddelerin nötrlenmesi ve vücuttan atılmasını amaçlar. Kelime anlamı olarak arınma ve temizlenme anlamlarına gelmektedir. Dijital detoks, bir kişinin teknolojinin zararlı etkilerinden korunmak ve arınmak için sosyal medya kullanımını sınırlandırması anlamına gelir.
