Kendinize duyguğunuz saygıya ve değer verme hissine benlik saygısı denir. Bu kavram; yeteneklerinize, başarılarınıza, duygusal durumunuza ve genel olarak kendi varlığınıza yönelik olumlu değerlendirmeleri içerir. Kendinizle barışık olmanız, sınırlarınızı tanımanız veya başkalarıyla iletişim kurabilmeniz gibi unsurlar bu kavramı oluşturur.
Benlik saygısı yüksek olan bireylerin özellikleri arasında, bireyin kendini olumlu bir şekilde değerlendirmesi, kendi haklarına saygı göstermesi ve hatalarına rağmen kendini sevmesi yer alır. Dolayısıyla, daha mutlu bir yaşam sürmek ve yaşam zorlukları ile mücadele edebilmek için bu özelliklere sahip olmanız çok önemlidir.
Olumlu bir çevrede büyümek, birbirini destekleyici ilişkiler içerisinde bulunmak, çocukluk döneminde aile desteği, başarılar elde etmek ve kendini takdir etmeye çalışmak benlik saygısı kazanmak için atılabilecek adımlar arasında yer alır. Ancak, tüm desteklemelere rağmen olumsuz deneyimler kendinize olan saygınızı düşürebilir. Bu gibi durumlarda, olumlu düşünce alışkanlıkları geliştirebilmek için profesyonel destek alabilirsiniz.
Benlik saygısı, bireyin içsel dünyasında derin etkilere sahip olan kritik bir konudur. Kendi değerimizi ve yeteneklerimizi doğru bir şekilde değerlendirebilmek, genel yaşam memnuniyetimizi, ruhsal sağlığımızı ve ilişkilerimizi büyük ölçüde etkiler.
Hayatın getirdiği zorluklar karşısında dirençli olabilmek, başkalarıyla sağlıklı ilişkiler kurabilmek ve hedeflere odaklanabilmek için sağlam bir benlik saygısı gereklidir. Bu, kendi içsel dünyamızı anlamak, kendi güçlü ve zayıf yanlarımızı kabul etmek ve kendi değerlerimize sadık kalmak anlamına gelir.
Aynı zamanda, benlik saygısı olumsuz durumlarla başa çıkma yeteneğimizi de etkiler. Hayatta karşılaştığımız zorluklar ve başarısızlıklar kaçınılmazdır, ancak bu durumlarla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkabilmek ve kendimize olan inancımızı sürdürebilmek, güçlü bir öz saygı mümkündür.
Özetle, benlik saygısı kişisel gelişimimiz, duygusal sağlığımız ve çevremizle olan ilişkilerimiz açısından kilit bir öneme sahiptir. Kendimize saygı göstermek, kendi değerimize inanmak ve kendimizi sevmek, daha sağlıklı, mutlu ve tatmin edici bir yaşam sürmemize katkıda bulunabilir.
Rosenberg benlik saygısı ölçeği, en çok kullanılan öz saygı testleri arasındadır. 1965 yılında sosyal psikolog Morris Rosenberg tarafından geliştirilmiştir. Bu ölçek temelde kişinin öz saygısını değerlendirmek amacıyla tasarlanmıştır. Doktor Rosenberg bu ölçeği oluştururken bireyin kendi değerlendirmelerini objektif bir şekilde ölçebilmeyi amaçlamıştır.
Benlik saygısı ölçeği, katılımcılara on adet onaylayıcı ve on adet inkar edici ifade içeren bir test sunar. Bu testi yaparsanız, danışmanınız sizden bu ifadelerin sizin için ne kadar doğru veya yanlış olduğunu belirtmenizi isteyecektir. Verdiğiniz cevaplara göre danışmanınız sizin benlik saygısı düzeyinizi görecektir.
Testte yer alan sorulardan bazıları aşağıdaki gibi listelenebilir:
"Kendimi değerli bir insan olarak hissediyorum."
"Genel olarak, kendimle barış içindeyim."
"Çoğu zaman kendimi başarılı bir kişi olarak hissediyorum."
"Sıklıkla kendim hakkında olumsuz düşüncelerim oluyor."
Kişinin kendine duygusu benlik saygısı, Rosenberg ölçeği ile sayısal bir skor olarak ölçülebilir. Bu skor yüksek olduğunda yüksek benlik saygısı; düşü olduğunda ise düşük benlik saygısı göstergesi olarak kabul edilir. Bu iki benlik saygısı, aşağıdaki özelliklere sahiptir.
Yüksek Benlik Saygısı Olan Kişilerin Özellikleri
Eğer benlik saygısı kişide yüksekse, bu kişi kendini değerli ve başarılı bir birey olarak görür. Ayrıca, bu özelliklere sahipseniz, olumlu bir benlik yapısına sahip olduğunuzu da fark edeceksiniz. Zorluklarla başa çıkarken güvenli hisseder ve sosyal ilişkilerinizde olumlu tutum sergileyen kişi olursunuz.
Düşük Benlik Saygısı Olan Kişilerin Özellikleri
Eğer düşük benlik saygısı özelliklerine sahipseniz, çoğunlukla kendinizi değersiz veya başarısız olarak hissedebilirsiniz. Zaman zaman duygusal olarak zayıf hatta yetersiz hissedebilir, ilişkilerinizde güvensiz bağlanma sorunu ile karşılaşabilirsiniz.
Roserberg benlik saygısı ölçeği her ne kadar sayısal bir skor sunsa da kişinin içinde bulunduğu durum, deneyimleri, sosyal çevresi vb gibi faktörler kişinin öz saygısını etkiler. Bu yüzden, bu ölçeğe ek olarak danışmanınızın sizi detaylı bir şekilde dinlemesi ve pek çok faktörü göz önünde bulundurması gerekir.
Benlik saygısı geliştirme programı sayesinde; kendi değerinizi, yeteneklerini ve kendinizle ilgili olumlu değerlendirme kapasitenizi artırabilirsiniz. Bu süreç uzun vadede pek çok konu hakkında bakış açınızı değiştirecektir. Benlik saygısı geliştirme süreci aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Öz saygınızı yükseltmek için kendinizi anlamaya, güçlü ve zayıf yanlarınızı fark etmeye çalışabilirsiniz. Bu çalışmalara ise ilgi alanlarınızı ve tutkularını keşfederek başlayabilirsiniz.
Düşük benlik saygısı, ihtiyaçlarınızı ikinci plana atmanıza sebep olabilir. Bu yüzden kendi ihtiyaçlarınıza saygı göstermeli ve sınırlarınızı bilmelisiniz. Örneğin, kişisel bakımınıza dikkat edebilir, duygusal ve fiziksel sağlığınıza önem verebilirsiniz.
Kendi hakkınızda olumsuz düşünmeye başladığınızda başarılarınızı sıralayabilirsiniz. Ayrıca, mesleki veya özel hayatınızda olumlu bir gelişme olduğunda kendinizi bu başarınızda kutlayabilirsiniz. Kişisel başarıları göz ardı etmek öz saygınızı düşürebilir.
İçsel konuşmalarınızı olumlu hale getirin.
Olumsuz içsel konuşmalar, kendinize olan saygınızı düşürebilir. Bunun yetine pozitif düşünce alışkanlıkları edinmeye çalışmalısınız. Kısa sürede kendinizdeki değişimi fark edeceksiniz.
Hata yapabilirsiniz. Ancak hata yaptığınızda sorumluluğu hep başkalarına yüklemek benlik saygısı üzerinde olumsuz etki yaratacaktır. Bunun yerine hatalarınızla yüzleşip bu hatalardan ders alırsanız değişimi başlatabilirsiniz.
Kişisel büyümenizi veya gelişiminizi teşvik etmek için yeni beceriler edinerek yeteneklerinizi keşfedebilirsiniz. Çünkü bu keşifler ve keşifler dolayısıyla edindiğiniz başarılar benlik saygısı geliştirme konusunda etkili olacaktır.
Benlik saygısı düşük olan kişiler ilişkilerinde maalesef sınırlarını çizemezler. Bu durum da bulundukları ilişki içerisinde olumsuz bir etki yaratır. Sağlıklı ilişkilere sahip olmak için kendi sınırlarınıza ve karşınızdakinin sınırlarına saygı göstermelisiniz. Zaman içerisinde aileniz, partneriniz veya arkadaşınız da çizdiğiniz bu sınırlara saygı gösterecektir.
Eğer kendi başınıza benlik saygısı geliştirme çalışmaları yaptıysanız ve hala ilerleme katetmediğinizi düşünüyorsanız veya ne yapmanız gerektiği konusunda emin değilseniz, onlinepsikolog.com üzerinden alanında uzman psikologlardan randevu oluşturabilir. Böylelikle, benlik saygısı kazanma konusunda daha emin adımlar atabilirsiniz.
Benlik saygısı tahmin edebileceğinizden daha fazla faktörden etkilenebilir. Çünkü sizi tetikleyen her algınız öz saygınız üzerinde etkilidir.
Çocukluk döneminizdeki deneyimler tahmin edileceği üzere kendinize duyduğunuz öz saygınız üzerinde etkilidir. Destekleyici, sevgisini esirgemeyen bir aile ortamı, çocuğun kendini değerli hissetmesine katkıda bulunur. Çocuğun yaşadığı olumsuz deneyimler ise tam tersi etkiyle kişinin benlik saygısı üzerinde olumsuz etkilere sebep olur.
Çevrenizdeki insanlarla olan ilişkileriniz öz saygınızı büyük ölçüde etkiler. Bu yüzden, pozitif ve destekleyici ilişki içerisinde olmak oldukça önemlidir.
Başarılarınız veya başarısızlıklarınız öz saygınızı etkileyen önemli etmenlerdendir. Başarılı olduğunuzda kendinizi kutlamanız ve başarısız olduğunuzda hatalarınızdan ders almanız öz saygınızı yükseltebilir.
Her toplumun kendine ait kültürü ve standartları vardır. Bu standartlar da bireyin kendini değerlendirmesini şekillendirir. Dolayısıyla nasıl bir toplumda yetiştiğiniz kendinize olan saygı üzerinde etkilidir.
Duyguları anlama, yönetme ve ifade etme becerileriniz duygusal zeka seviyenizi temsil eder. Dolayısıyla yüksek duygusal zekaya sahipseniz sağlıklı bir benlik saygısı düzeyine sahip olabilirsiniz.
Günümüzde medya kişilerin dış görünüşü, psikoloji ve daha pek çok konuda etkilidir. Dolayısıyla toplumsal normlar aracılığı ile yönetilen medya, öz saygınızı da etkileyebilir.
Sahip olduğunuz kişisel değerler ve inançlar, kendinizi değerlendirme biçiminizi şekillendirebilir. Bu değerler, hangi ölçütler üzerinden kendinizi değerlendirdiğinizi etkiler.
Sosyal çevrenizden aldığınız kabul ve onay, benlik saygı seviyenizi etkiler. Sürekli reddedilme, dışlanma veya eleştirilme, bu seviyeyi düşürebilir.
Zorluklarla başa çıkma becerisi, stresle baş etme yeteneği ve problem çözme yetenekleri, benlik saygısını etkileyebilir. Bu becerilere sahip olmanız, olumsuz durumlarla başa çıkmanızı kolaylaştırabilir.
Benlik saygısı, içsel dünyasınızda derin etkilere sahip kritik bir konudur. Kendi değerinizi ve yeteneklerinizi doğru bir şekilde değerlendirebilmek, genel yaşam memnuniyetinizi, ruhsal sağlığınızı ve ilişkilerinizi büyük ölçüde etkiler. Ancak, benlik saygısını geliştirmek sürecinde bireyler bazen profesyonel yardıma ihtiyaç duyabilir.
Profesyonel destek, bu zorlu süreçte bireylere rehberlik eder, duygusal zorluklarla başa çıkma stratejileri sunar ve olumlu bir benlik algısı oluşturma konusunda destek sağlar. Uzman bir danışmanın rehberliğinde, olumsuz düşünce kalıplarıyla başa çıkabilir, duygusal zekalarını geliştirebilir ve sağlıklı ilişkiler kurma becerilerini pekiştirebilirsiniz. Daha sağlam bir içsel temel oluşturmak için profesyonel yardım ile kişiselleştirilmiş bir yaklaşım edinebilirsiniz. Nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız, onlinepsikolog.com üzerinden randevu oluşturabilirsiniz.
Benlik saygısı kişinin kendine duyduğu değer ve güveni temsil eder. Bu değer ve güven de aile ortamı, sosyal çevre, toplumsal normlar, olumsuz deneyimler, vb gibi pek çok etmen dolayısıyla şekillenir.
Rosenberg benlik saygısı ölçeği ile danışmanınız olumlu veya olumsuz öz saygı durumunuzu ölçebilir. Elbette bu test danışmanınıza ve size bir skor sunar. Bu skor benlik saygınız hakkında bir ipucu verse de danışmanınız durumu daha detaylı değerlendirmek için deneyimlerinizi dinlemeyi tercih edecektir.
Benlik saygınızın düşük çıkması durumunda danışmanınız neler yapılması gerektiği konusunda sizleri bilgilendirecek ve yol haritanızı sunacaktır./p>
Benlik saygısı, kendinize duyduğunuz saygı ve değer verme hissidir. Kendinize olan inancınız, olumlu içsel konuşmalarınız, başarılarınızı takdir etmeniz, kişisel sınırlarınızı tanımanız vb gibi çalışmalar ile öz saygınızı yükseltebilirsiniz. Bu çalışmalar sonunda daha iyi bir yaşama geçiş yaptığınızı fark edeceksiniz.
Öz saygının oluşması pek çok etkene bağlıdır. Bu etkenleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Bu etmenler kendinize olan saygınızı etkileyebilir. Eğer olumsuz deneyimlerinizden ötürü benlik saygınızın düşük olduğunu düşünüyorsanız, profesyonel yardım alabilir veya evde kendiniz çalışmalar yapabilirsiniz.
Evde yapabileceğiniz çalışmaları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Eğer kendinizi bir bütün olarak kabul edebiliyorsanız, başarılarınız veya başarısızlıklarınız kendinize olan inancınızı veya saygınızı değiştirmiyorsa, özgüveniniz dalgalanmıyorsa olumlu benlik saygısına sahipsiniz demektir.