Depresyon Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

İçindekiler

---

Depresyon Nedir?

Sürekli üzgün hissetme hali ve hayatın akışına karşı ilginin kaybolması olarak tanımlanabilen depresyon, bir duygu durum bozukluğudur. Günlük dilde tanısı konulmamış üzüntü hali için de kullanılan depresyon kelimesiyle karışmaması adına majör depresif bozukluk veya klinik depresyon tanımlamaları bu duygu durum bozukluğunu anlatmak için kullanılabilir.

Sanılanın aksine klinik depresyon geçici bir üzüntü hali olmaktan öte, kişinin düşünce ve davranışlarını etkileyen duygusal ve fiziksel sonuçları olan bir psikolojik rahatsızlıktır. Kişinin günlük yaşamını sürdürmekte zorlanmasına varan sonuçlarıyla klinik depresyon intihar düşüncesini dahi tetikleyebilen ciddi bir durumdur.

Bu sebeple depresyonu bir anda çözülmesi mümkün olan basit bir sorun olarak görüp gerekli önlemleri almamak ilerleyen süreçte daha ciddi sorunlara yol açabilir. Basit bir rahatsızlık olmayan klinik depresyon, bazı vakalarda uzun zaman almakla birlikte, tedavi edilebilir bir durumdur.  Eğer depresyonda olduğunuzu düşünüyorsanız veya bu durumla ilgili bir teşhis/tanı konduysa şimdi alanında uzman bir online psikolog ile görüşebilir ve terapi alabilirsiniz.

Depresyonun Nedenleri

Depresyonda genetik faktörlerin etkili olduğu bilinmekle birlikte neyin tam sebep olduğunu söylemek mümkün değildir. Diğer birçok psikolojik rahatsızlık gibi klinik depresyon da çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Klinik depresyonun nedenleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Kalıtsal faktörler,
• Hamilelik, doğumdan hemen sonraki dönem,  tiroit sorunları ve menopoz dönemi gibi hormonal değişikliğe neden olabilecek durumlar
• Düşük özgüven, sürekli kendine yönelik negatif eleştiri yapma, kötümser ruh hali gibi kişilik özellikleri
• Geçmişte yaşanan istismar, kayıp, kaza, iflas, ayrılık gibi travmatik olaylar
• Toplum baskısı, yaşam tarzına gelen aşırı eleştiriler
• Aşırı alkol veya madde kullanımı
• Kronik hastalıklar
• Yüksek tansiyon ve uyku hapı gibi bazı ilaçların sürekli kullanımı

Depresyonun Sonuçları

Depresyon tedavi edildiği takdirde çözüme ulaşabilecek bir rahatsızlık olmakla birlikte tedavi edilmediği durumlarda gittikçe daha da kötüleşebilir. Tedavi için uzman desteği alınmaması ya da tedavi sürecinin yarım bırakılması durumunda da ortaya çıkabilecek sorunların başlıcaları

• Ciddi fiziksel hastalıklara yol açabilecek düzeyde kilo alımı,
• Boyun, bel gibi bölgelerde ağrı,
• Alkol veya madde kullanımına yönelim,
• Anksiyete ve sosyal fobinin ortaya çıkması,
• İkili ilişkilerde ortaya çıkan uyumsuzluk sorunu,
• İçine kapanma, sosyal ilişkilerden uzaklaşma,
• İntihar düşüncesi ve intihar girişimleri,

Depresyonun Belirtileri

• Derin üzüntü hali
• Kötümser düşünceler
• Çevreye ve günlük aktivitelere karşı ilginin azalması
• Hayattan zevk alamama
• Cinsel isteğin azalması
• Kaygı düzeyinin artması
• Huzursuzluk ve paranoya hali
• Umutsuzluk ve çaresizlik duygularının artması
• Sürekli yorgun hissetme
• Özgüven kaybı
• İntihar eğilimi
• İştah kaybına bağlı hızlı kilo verme ya da hızla kilo verme
• Uyku bozuklukları 
• Unutkanlık

 

Depresyon Tanısı Nasıl Konulur?

Birçok psikolojik rahatsızlıkla karıştırılma ihtimali olan klinik depresyon teşhisi için öncelikli olarak fiziksel muayenenin yapılması gerekir. Depresyonun fiziksel etkenlere bağlı olup olmadığını anlamak için tam kan sayımı ve tiroit bezi testi yapılabilir.

Fiziksel muayenenin ardından psikiyatrik bir değerlendirme gerçekleştirilir. Psikolog tarafından sorulan sorularla kişinin duygu ve davranışları incelenir ve depresyon tanısı konulur.

Depresyon tedavi yöntemleri nelerdir?
İlaçla Tedavi

İlaçla tedavisi mümkün olan depresyonu tedavi edebilmek için bir uzman kontrolünde olmak gerekir. Kişinin içinde bulunduğu depresyona karşı en etkin ilacı bulabilmek bazı vakalarda zaman alabilir ve bu süreçte birkaç farklı ilaç denenmesi gerekebilir. İlaçlar etkilerini ancak birkaç hafta sonra gösterdiğinden sabırlı olmak tedavi sürecinde çok önemlidir.

Tedaviyi aksatan en önemli sorunların başında uzman görüşü almadan ilaç kullanımını bırakmak ya da ara vermek gelir. Kullanılan ilacın mutlaka doktorun önerdiği zamanda ve şekilde bırakılması tedavi sürecinin başarıya ulaşmasında çok önemli rol oynar.  Ayrıca, tedaviyi birden sonlandırmak veya birkaç dozu atlamak yoksunluk semptomlarına yol açabileceği gibi depresyonun daha kötüye gitmesine de neden olabilir.

Uzman kontrolünde kullanılan çoğu antidepresan güvenilir kabul edilebilir ancak tüm ilaçlar gibi antidepresanların da yan etkileri olduğu unutulmamalı, özel durumlar konusunda doktor mutlaka bilgilendirilmelidir. Buna rağmen yan etkileri görüldüğünde de mutlaka doktora bilgi verilmeli, rahatsızlık hissedildiği durumda ilacı bırakmak yerine farklı bir ilaca geçmenin mümkün olup olmadığı konuşulmalıdır.

Aynı sebeplerle antidepresan kullanan kişilerin, özellikle ilaca yeni başlayan ve dozaj değişikliğine gidenlerin durumlarının yakından gözlemlenmesi gerekmektedir. İlaçla birlikte depresyonun kötüleşmesi ya da olağan dışı davranışların ortaya çıkması halinde mutlaka doktora bilgi verilmelidir.

Psikoterapi

Genellikle antidepresan tedavisi uygulanan depresyonun tedavisinde terapi süreci de önemli rol oynar. Depresyon tedavisindeki kişinin bir psikolog ile içinde bulunduğu durumun seyri ile ilgili konuşması tedavi sürecini hızlandıran bir yöntemdir.

Depresyon için bilişsel davranışçı terapi veya kişilerarası terapi gibi farklı psikoterapi türlerinin etkili olduğu bilinir. Ayrıca, uygulanan psikoterapi sonucunda kişinin sağlıklı ilişkiler kurmasına, zorluklarla baş etmesine, sağlıksız davranışlarını değiştirmesine, gerçekçi hedefler belirlemesine ve hayatının kontrolünü kazanmasına da destek olunur.

Hastane Tedavisi

Klinik depresyonun şiddetli bir hale gelmesi halinde bireyin kendisine ya da başkalarına zarar vermesini engellemek adına hastanede yatarak tedavi de gerekli olabilir. Hastanede yatarak sağlanan psikiyatrik tedavi, bireyin ruh hali düzelene kadar sakin ve güvende kalmasına yardımcı olabilir.

Depresyon Hakkında Sık Sorulan Sorular

Çocuklarda depresyon görülür mü?

Depresyon çocukluk döneminde de görülebilen bir rahatsızlıktır. Bu dönemde tedavi edilmezse erişkinlikte de devam edebilir.

 

İlaçlar depresyona neden olabilir mi?

Antihipertansif ilaçlar, kalp ilaçları, antiinflamatuar ilaçlar, antibakteriyel ilaçlar, hormonlar depresyona neden olabilir. Ayrıca, ilaç ve alkol yoksunluğu da depresyona yol açabilir?

Depresyon ağırlaşarak başka psikolojik hastalıklara dönüşür mü?

Böyle bir dönüşüm söz konusu değildir. Depresyon ağırlaştığında ağır depresyona dönüşür

Depresyon nasıl geçer?

Depresyon genellikle 20'li yaşlarda başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir.

Depresyon en çok hangi cinsiyette görülür?

Depresyon teşhisi erkeklere oranla çok daha fazla sayıda kadına konulmaktadır. Ancak bunun nedeni fiziksel özelliklerden çok kadınların tıbbi yardım istemeye daha meyilli olmasıdır.

Depresyonda halüsinasyon görülür mü?

Depresyonun bir çeşidi olduğu bilinen psikotik depresyonda, psikozun sanrılı düşünceleri görülebilir. Bu durum beraberinde halüsinasyon ve sanrıları da getirebilir.