İçindekiler
Disleksi bir öğrenme güçlüğü durumudur. Kişinin özellikle iyi bir hızda, kolay, pratik ve hatasız bir şekilde okuyabilme noktasında zorluk çektiği bir rahatsızlıktır. Okumanın dışında okuduğunu anlama, heceleme ve yazma gibi becerilerin gerçekleştirilmesinde de problem yaşanabilmektedir. Kişilerin yaşadığı bu rahatsızlığın ise zekayla herhangi bir bağlantısı bulunmamaktadır.
Disleksi sorunuyla mücadele halinde olan çocukların akıllı ve çalışan bireyler olduğu görülmektedir. Nadir görülebilen fakat birçok insan tarafından bilinen bir problem olan disleksinin en önemli sayılabilecek belirtisi ise bir metnin okunurken sözcüklerin şifresini çözme noktasında yaşanan sorundur. Disleksi testi ve bu yönde geliştirilen diğer yöntemler ile birlikte disleksi tedavisi gerçekleştirilebilir. Bu rahatsızlık, genel olarak çocukluk döneminde fark edilmektedir.
Disleksi, beynin yazılı dil işleme biçimini bozmaktadır. Zeka problemi olmadığı halde okuma, yazma ve heceleme güçlüğüne sebep olur. Bu yüzden disleksi, dil temelli öğrenme bozukluğu olarak değerlendirilir. Aynı zamanda öğrenme güçlüğü olarak da ifade edilmektedir.
Genel olarak çocukluk çağında fark edilen disleksi, nadir görülen bir öğrenme bozukluğudur. Disleksi tedavisi gerçekleştirilmediği taktirde, bu öğrenme bozukluğu yaşam boyu devam edebilir. Kişinin yaşamı boyunca mücadele etmek zorunda kaldığı disleksi durumu ise gelişimsel disleksi şeklinde ifade edilir. Gelişimsel disleksi, kişinin özellikle akademik düzeyini olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Bu durum kişinin yaşama karşı olumsuz düşünceler beslemesine de neden olabilecektir.
Disleksi rahatsızlığının beynin fonemleri işleme yeteneğinde meydana gelen bozulmalardan kaynaklı olabileceği ifade edilmektedir. Disleksi, görme yada işitme sorunları, zeka geriliği ve beyin hasarı gibi durumlardan kaynaklanabilecek bir bozukluk değildir. Kişinin zekası ile hiçbir alakası yoktur. Bu yönde bilgilendirmelerin gerçekleştirilmesi de gerekmektedir. Çünkü toplumda disleksinin zeka geriliği olabileceğine dair çeşitli yanlış düşünceler bulunduğu görülmektedir. Bu durumdan kaynaklı olarak da disleksi tedavisi gecikebilmektedir.
Çevresel faktörler, gebelik döneminde sigara kullanımı ve aşırı alkol tüketimi gibi alışkanlıklar disleksi riskini arttırmaktadır. Disleksi nedenleri, rahatsızlığın türüne göre de değişkenlik gösterebilir.
Genel olarak çocukluk döneminde görülen disleksinin fark edilen en önemli belirtisi okuma ve yazma ile ilgilidir. Çocuğun akranlarına göre okumayı öğrenme konusunda güçlük yaşaması, disleksi belirtileri içerisinde gösterilebilir.
Okumada zorluk yaşama ile birlikte heceleme, yazma ve okuduğunu anlama gibi becerilerde de problemler yaşanabilir. Bunlar disleksi belirtileridir.
Okuma güçlüğü ile oluşum gösteren disleksi belirtileri şu şekildedir:
Disleksi semptomları kişinin yaşına ve yapısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Küçük çocuklarda geç konuşma, yeni kelimeler öğrenmede güçlük çekme ve oyun oynarken problemler yaşama gibi durumlar görülebilmektedir. Disleksi semptomları genel olarak çocukların okula başlaması ile birlikte daha net bir şekilde gözlemlenir.
Disleksi türleri, altı farklı şekilde ele alınabilir. Disleksi türleri şu şekildedir:
Disleksi, çocukluk döneminde görülen bir rahatsızlıktır. Disleksi çocuklar, genel olarak akranlarına göre daha meraklı olmaktadır. Zeki olurlar ve görsel zekaları yüksektir. Kelimeleri görsel olarak düşünüp ifade ederler. Bir metni hızlı ve kolay bir şekilde okuyamazlar. Kelimeleri akılda tutmakta güçlük çekerler. Ezber yapma konusunda zorlanırlar. Okuma becerisinde ise hevessiz olan bu çocukların, okuma konusunda özgüvenleri düşüktür.
Disleksi, beyindeki farklılıklardan kaynaklanan bir öğrenme bozukluğudur. Hiçbir kan testi ya da laboratuvar taraması tarafından tespit edilmesi ise mümkün değildir. Disleksi tanısı yapılabilmesi için disleksi testi yapılmaktadır. Disleksi testi, şu konular üzerine yoğunlaşmaktadır:
Disleksi tedavisi için uzmanlar tarafından çeşitli teknikler ve stratejiler kullanılabilir. Kayıt altına alınan dersi tekrar dinleyebilmek, kitapları okumak yerine dinlemek, yazım ve dil bilgisini kontrol etmek için bazı bilgisayar yazılımlarını kullanmak gibi çelitli teknikler mevcuttur.
Disleksi tedavisi, konuşma ve dil terapistleri, özel eğitim öğretmenleri ile temas kurmayı da kapsayan bir geniş yelpaze içerir. Çünkü bazı disleksi çocuklara özel eğitim gerekebilmektedir.
Disleksi rahatsızlığının bir diğer ismi de öğrenme bozukluğudur. Disleksi, kişinin yazma ve okuma zorluğu çekmesi durumu olarak ifade edilebilir. Bu öğrenme bozukluğuna sahip olan kişiler, gördüklerini ve duyduklarını kavrama konusunda da zorlanır.
Özel öğrenme güçlüğü olan disleksi, okul öncesi dönemde belirtiler verebilir. Ancak buna rağmen en çok ilkokul döneminde belirgin hale gelerek öğretmenler tarafından fark edilebilir. Disleksi için belirli bir tedavi ise bulunmamaktadır. Ancak buna rağmen erken tanı ve zamanında müdahale, kişinin geleceği için önem teşkil etmektedir.
Disleksi, yaşam boyu devam edebilen bir öğrenme bozukluğudur. Ancak disleksiyi zayıflatmak ve etkilerini azaltmak için tedaviler bulunmaktadır.
Disleksi olan kişi, akranlarından farklı davranabilmektedir. Bundan dolayı bu durum en çok da aileler için zorlayıcı olmaktadır. Ailelerin bu durumda sabırlı olması ve öfkeli bir şekilde davranmaması gerekir.
Disleksi olan kişiler, sanılanın aksine zeka yönünden herhangi bir problem yaşamazlar. Akranlarına göre zeki olan disleksi kişiler mevcuttur.