< Geri
İçindekiler
Paranoid kişilik bozukluğu, halk arasında paranoya olarak isimlendirilen bir psikolojik rahatsızlık durumudur. Paranoid rahatsızlığı; kişinin diğer insanlara karşı bir şüphe durumu olmaksızın güvensiz bir şekilde yaklaşmasına neden olur. Paranoid kişiler, şüphe ve güvensiz bir yaklaşım sergilemektedir. Devam eden şüphe ve güven eksikliği durumları, çocukluk ya da ergenlik döneminde başlamaktadır. Bu kişilik bozukluğu, erkeklerde daha yaygın görülmektedir.
Paranoid kişi, aşırı bir güven eksikliği hisseder. Şüphe duygusu, çevresindeki insanların kendisinden faydanalacağını veya kendisine zararı dokunacağını düşündürür. Bundan dolayı bu durum çoğu hastada saplantı haline gelir. Kişiler tedbirli ve dikkatli davranarak kendilerini koruyabileceklerini düşünür. Paranoyak düşüncelerin esir aldığı paranoid kişiler, sosyal ve aile ortamlarında sağlıklı iletişim kurma konusunda kendilerini geliştiremezler.
Paranoid kişilik bozukluğu, diğer kişilik bozukluklarından farklılık gösterir. Kişi, şüphe ve güvensizliğini belirli bir mantık içerisinde yönetebilir. Hastanın çevresinde bulunan insanları etkileme gücü yüksektir. Bu sayede rahatsızlığın, diğer insanlar tarafından anlaşılma durumu da zorlaşabilmektedir. Ayrıca paranoid bir kişi, savunmacı bir tavır takınır. Bu yüzden yalnız kalmayı daha çok tercih etmektedir. Bu noktada insanların paranoid kişilik bozukluğu belirtileri hakkında bilgi sahibi olmasının önemi büyüktür. Bu sayede kişiler, çevrelerinde bulunan paranoid hastalara karşı daha doğru bir yaklaşım sergileyebilecektir.
Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Kişilik bozukluklarının genel olarak genetik nedenlerden dolayı oluşum gösterdiği söylenebilir. Bunun yanı sıra biyolojik, nörolojik ve sosyolojik sebeplerin de kişilik bozukluklarının üzerinde etki sahibi olabileceğini söylemek mümkündür.
Paranoid kişilik bozukluğu, sebebi tam olarak belirlenememiş bir psikolojik rahatsızlıktır. Biyolojik etkenlerine dair net verilerin bulunmadığı görülmektedir. Genel olarak genetik bağlantı, çevresel faktörler, fiziksel ve duygusal travmalar; paranoid rahatsızlığının nedenleri olarak düşünülür. Özellikle de çevresel ve yapısal faktörler, paranoyayı son derece arttırmaktadır.
Paranoid kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler ile yaşamak, dikkat gerektirir. Çünkü rahatsızlığı olan her bireye doğru bir şekilde davranmak önem teşkil eder. Çünkü hastalar, paranoid sanrılar ile yalnız başına mücadele etmede güçlük çekebilir. Ailenin desteği bu noktada oldukça büyük önem taşımaktadır.
Aile, paranoyak kişinin kendilerine yönelik sanrıları ile de zorlayıcı bir döneme girebilir ve bu yönde mücadeleci bir tavır sergilemek zorunda kalabilir. Bu yüzden paranoid kişilere nasıl davranılması gerektiğini bilmek ve bu yönde iyileştirici tavırlar sergilemek gerekir. Paranoid kişilere şu şekilde davranılabilir:
Paranoid kişilik bozukluğu olan bireylerle anlaşmak veya ortak bir noktada buluşabilmek çoğu zaman son derece zor bir durum olabilmektedir. Kişinin çevresindeki insanlara karşı duyduğu güvensizlik ve zarar görebileceği hissi, onu yalnız kalmaya itecektir. Bu hususta aile ve arkadaşların doğru bir davranış biçimiyle sağduyulu bir şekilde ilerlemesi gerekir. Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri olduğu düşünülüyorsa bir uzmana başvurmak gerekmektedir. Paranoid teşhisi ve tedavisi ile durum daha iyi bir hale gelebilecektir.
Paranoid teşhisi, bir uzman tarafından gerçekleştirilir. Doktor, hastanın hikayesini dinler ve fiziki muayene gerçekleştirerek bu yönde tanı koyar. Görülen semptomlar dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Eğer paranoid rahatsızlığı ile ilgili fiziki bulgular varsa çeşitli testler gerçekleştirilebilir.
Fiziki bulguların bulunmadığı kişiler, psikolog veya psikiyatrist tarafından muayene edilebilir. Tüm kişilik bozukluğu rahatsızlıklarının tanısında en az iki belirtinin kesinlikle görülüyor olması gerekmektedir. Bu kişilik bozukluğu semptomları şu şekildedir:
Paranoid, tedavi edilebilir bir psikolojik rahatsızlıktır. Ancak paranoid tedavisini zorlaştıran bazı durumlar vardır. Kişinin rahatsız olduğuna ikna olması ve bunu kabullenebilmesi, paranoid tedavisini kolaylaştırmaktadır. Yapılan fiziki muayene sonucunda belirlenen semptomlar ile kişi, paranoid tedavisine ikna edilebilir.
Paranoid tedavisi, kişinin yaşam kalitesinin artması adına önem teşkil etmektedir. Çünkü tedavi edilmeyen bir paranoid hasta, zaman içerisinde farklı psikolojik rahatsızlıklar ile karşı karşıya kalabilir. Bu duruma örnek olarak şizofreni belirtilerini verebiliriz.
Paranoid teşhisi konulduktan sonra gerekli görülen uygulamalar ve yöntemler ile paranoid tedavi sürecine başlanılabilir. Kişinin tedavisinin ne kadar süreceği ise rahatsızlığın durumuna ve kişinin yapısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
Paranoid kişilik bozukluğu, tedavi edilebilir bir psikolojik hastalıktır. Tedavi süreci ise uzundur. Uzman tarafından hastanın takibinin gerçekleştirilmesi gerekir. Paranoid rahatsızlığının tedavisi için belirli bir zaman vermek doğru değildir. Rahatsızlığın etkileri yok olmaya başladığında dahi koruyucu tedavi yöntemleri tercih edilir. Tedavinin olumlu bir seyirde devam etmesi halinde kişinin sosyal yaşama uyum sağlama süreci de uzun zaman alabilmektedir.
Paranoid kişilik bozukluğu, kişilik bozuklukları veya küme A bozuklukları içerisinde bulunan bir psikolojik rahatsızlıktır. Paranoid kişilik bozukluğu olan kişiler, genel olarak tuhaf ya da garip davranışlar sergilemeye yatkındır. En belirgin özellikleri ise sürekli ve acımasız bir şekilde güvensizlik hisleri beslemektir. Herhangi bir neden olmadan diğer insanlardan şüphe duyarlar.
Paranoid rahatsızlığının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat yapılan araştırmalar, biyolojik ve psikolojik durumların paranoid kişilik bozukluğunun gelişmesinde büyük rol oynadığını gösterir. Aynı zamanda aile fertlerinde şizofreni ya da delüzyonel bozukluk gibi diğer psikolojik rahatsızlıkların görülme durumunun da bu rahatsızlığın ortaya çıkmasına sebep olabileceği söylenmektedir.
Paranoid bozukluk, tedavi edilmediği halde ilerleyen zamanlarda şizofreniye dönüşebilen bir rahatsızlıktır.
Paranoid kişilik bozukluğu tedavi edilmediği taktirde ömür boyu sürer ve olumsuz sonuçlara neden olabilir. İlerlemesi durumunda cinayet ve intihar gibi durumlara dahi neden olabildiği görülmektedir.
Paranoya durumunun genellikle çocukluk veya ergenlik dönemlerinde başladığı görülür. fakat aile bireylerinde şizofreni veya diğer sanrısal bozukluklar bulunuyorsa paranoya durumu daha sık görülebilir.
