Kıskançlık alanında uzman psikologlar

Kıskançlık Nedir?

İnsan ilişkilerinin en karmaşık ve çok yönlü duygusal deneyimlerinden biri olan kıskançlık, psikolojide bireyin sevdiği veya değer verdiği bir şeyi, bir başkasının tehdit ettiğini algıladığında ortaya çıkan yoğun duygusal durum olarak tanımlanır. Bu duygusal süreç, kaybetme korkusu, endişe, öfke ve acı gibi çeşitli hislerle birlikte gelişebilir.

Kıskançlık hastalığı, sadece romantik ilişkilerde sınırlı değildir. Örneğin, kişi arkadaşlarını, aile bireylerini, meslektaşlarını veya diğer sosyal statüdeki kişilere karşı benzer duyguları hissedebilir. Bu duygunun temelinde yatan, bireyin kendisi veya ilişkileri üzerindeki kontrolü kaybetme endişesi ve bu durumun getirebileceği olumsuz sonuçlarla başa çıkma çabası yatar.

Haset ve Kıskançlık Arasındaki Farklar Nelerdir?

Sık sık birbiri ile karıştırılan haset ve kıskançlık, önemli farklılıklara sahip iki duygusal durumdur. Örnek vermek gerekirse:

• Haset, başka birisinin sahip olduğu bir şeyi (başarı, mülk, yetenek vb.) kendisi için isteme durumudur. Kıskançlık ise, birinin sahip olduğu bir şeyi (sevgi, ilgi, sosyal statü vb.) kaybetme korkusuyla ilişkilidir.
• Kıskançlık, genellikle bir ilişki içindeki tehdit algısından kaynaklanır; bir kişi, sevdiklerinin kendisinden uzaklaşmasından veya ilgisini kaybetmesinden endişe eder. Hasette ise, tehdit algısı yoktur; burada var olan, başkasının sahip olduğu bir şeyin arzulanmasıdır.
• Haset, genellikle iki kişi arasındaki dinamikle sınırlıdır ve genellikle haset duyulan kişi tarafından fark edilmeyebilir. Kıskançlık ise genellikle bir üçgen ilişki içerir: kıskanç birey, kıskanılan obje veya kişi ve tehdit olarak algılanan dış faktör.

Kıskançlık Türleri

Farklı bağlamlarda ve çeşitli şekillerde kıskançlık belirtileri ortaya çıkabilir. Bu duygunun en yaygın türleri ve türlere bağlı olarak kıskançlık neden olur sorusunun cevabı aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Retroaktif Kıskançlık

Partnerin geçmişteki ilişkileri veya deneyimleri nedeniyle hissedilen bir kıskançlık türüdür. Birey, partnerinin geçmişteki romantik ilişkilerinden veya yaşadıklarından dolayı rahatsızlık duyar ve bu durum, şimdiki ilişkiye yönelik güvensizliklere yol açabilir. Geriye dönük kıskançlık tedavisi, kişinin terapisti ile olan seanslarında yol haritası belirlenerek oluşturulur.

Reaktif Kıskançlık

Partnerin mevcut davranışlarına doğrudan bir tepki olarak ortaya çıkar. Bu tür kıskançlık, partnerin flört etmesi, başka biriyle yakınlaşması veya ilişkiye dair sadakatsizlik içeren herhangi bir durumda görülebilir.

Önleyici Kıskançlık

İlişkideki potansiyel tehditleri önceden engellemeye yönelik bir kıskançlık türüdür. Önleyici aşırı kıskançlık türünde, partnerin başka biriyle yakınlaşabileceği veya ilgi gösterebileceği durumları önceden tahmin edip, bu tür durumların önüne geçmeye çalışmak şeklinde kendini gösterir.

Patolojik Kıskançlık

Aynı zamanda Othello Sendromu olarak da bilinen bu aşırı kıskançlık hastalığı, kişinin günlük yaşamını,ilişkilerini ve psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkiler. Psikolojide kıskançlık hastalığı, bu tür için, mantıksız korkulara ve şüphelere dayanır, ve bireyin gerçek dışı senaryolar oluşturmasına neden olabilir. Patolojik kıskançlık, ciddi ilişki sorunlarına, güven eksikliğine ve bazen de tedavi gerektirebilecek psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.

Kıskançlık Nasıl Yenilir?

İlişkilerde sıklıkla karşılaşılan ve çözülmediğinde ciddi sorunlara yol açan kıskançlık için farklı tedavi yöntemleri bulunur. Kıskançlıktan nasıl kurtulurum diye dert yananlar için doğru stratejiler ve egzersizler belirlenebilir. Ayrıca profesyonel yardım alarak da kıskançlık testi yapılarak kıskançlık seviyesi nedir, temelinde hangi problemler yatıyor veya kıskançlık nasıl geçer gibi konulara değinilebilir.

Kıskançlıkla başa çıkmak için aşağıdaki önerileri uygulayabilirsiniz:

• Duygularınızı tanıyın ve kabul edin.
• Günlük tutun.
• İlişkinizde açık iletişim kullanarak güven inşa edin.
• Olumlu düşünme pratiği yapın.
• Kişisel gelişime odaklanın.
• Bir terapistten destek alın.
• Meditasyon egzersizleri yapın.
• Güvenilir arkadaşlarınız veya aile bireylerinizle duygularınızı paylaşarak destek alın.