Alanında uzman psikologlar ile SCL-90-R Testi ücretsiz yapın

SCL90-R Testi Nedir?

SCL90-R testi, 1977 yılında Leonard Deragotis tarafından geliştirilmiş bir semptom kontrol testidir. Bu test bir dizi psikolojik durumu, rahatsızlıkları ve bu rahatsızlıkların seviyesini saptamak ve ölçmek amaçlı ortaya çıkarılmıştır. Türkiye’de SCL90-R testinin çalışmaları ise İhsan Dağ tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Türkçe kaynaklarda SCL90-R testi “Psikolojik Belirti Tarama Testi” olarak geçmektedir. SCL90-R testi ilk olarak Ukrayna’da Çernobil Kazası sonrası çocukların akıl ve ruh sağlığını test atmak amacıyla kullanılmıştır.

İlerleyen sürede ise bütün toplumda 3 dalga olmak üzere 1997 yılı, 1999 yılı, 2014 yılında uygulanmıştır.

1997 ve 1999'da 1810 kişiyle görüşülmüştür; 2014 yılında 2069 katılımcıyla görüşülmüştür. Üç kesitsel çalışmanın her biri, Ukrayna'nın yetişkin nüfusunun temel sosyo-demografik özelliklerini temsil etmektedir. 1997 ve 1999 dizilerinde cinsiyet oranı %45 erkek ve %55 kadın ve ortalama yaş 45 idi; 2014 dizisinde %44'ü erkek, %56'sı kadın olup, yaş ortalaması 46'dır. 2014 çalışmasına Ukrayna ve Kiev'in 24 bölgesi dahil edilirken, 1997 ve 1999'da Ukrayna, Kiev ve Kırım'ın 24 bölgesi dahil edilmiştir. Uzmanlar tarafından danışanlara oldukça farklı tarama testleri yapılabilir fakat SCL90-R Testi dünya çapında en yaygın olarak kullanılan testlerden biridir.

SCL90-R Testinin İçeriği Nedir?

SCL-90-R, kronik ağrı hastalarının ve diğer psikiyatrik olmayan popülasyonların değerlendirilmesinin bir parçası olarak, psikolojik sıkıntı ve psikopatolojinin birçok yönünün kendi kendine bildirimi için yaygın olarak kullanılan bir testtir. Bu çalışmanın amacı, multidisipliner bir ağrı merkezinde tedavi edilen 3540 kronik ağrı hastasının uygun bir örneğinde bu çok boyutlu anketin klinik sonuçlarının sunulmasıdır. Yapı geçerliliğini değerlendirmek için iç yapıyı ve diğer araçlarla (CES-D, STAI, MPSS), korelasyonu değerlendirmek için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA), Açıklayıcı Faktör Analizi (EFA), tek ölçekli faktör analizleri ve Cronbach alfaları kullanılır. Derogatis tarafından öne sürülen 9 alt ölçeği kronik ağrı hastalarında hiçbir şekilde ayırt edilemeyeceği gösterilmiştir. SCL-90-R'nin tek alt puanlarının kullanımı, genellikle depresyon gibi spesifik teşhisler için bir tarama aracı olarak kullanılır, en azından kronik ağrı hastalarında sorgulanabilir. SCL90-R testinin bir diğer önemli özelliği ise kendini bildirime dayanan bir yapısının olmasıdır. Testin içerisinde belirtilen 9 alt ölçek ise sırasıyla şu şekildedir;

Somazitasyon : Kalp, damar, mide solunum sistemleri gibi fiziksel bozukluklar üzerine yoğunlaşır.

Obsesif-Kompulsif: İstemeden gerçekleşen fakat karşı koyulamayan takıntı odaklı düşünce yapısına yoğunlaşır.

Kişilerarası Duyarlılık : kişinin sosyal ilişkilerinde kendi konumunu, etrafa davranış şeklini gözlemlemeye, var olan olumsuz alt tiplere yoğunlaşır.

Depresyon : Karamsarlık, Ümitsizlik, yoğun üzüntü hali, hayata son verme isteği gibi durumların tespiti üzerine yoğunlaşır.

Kaygı : Kişinin hep bir endişe hali içerisinde olup olmadığına, aşırı sinir ve olumsuz bir bekleyiş içerisinde olup olmadığına yoğunlaşır.

Düşmanlık : kişinin saldırganlık, öfke, üzüntü, küskünlük ve karşılık verme gibi durumlarına odaklanır.

Fobik Kaygı : kişinin belirli bir nesneye veya duruma karşı göstermiş olduğu aşırı korku üzerine yoğunlaşır.

Paranoid Düşünce : kişinin düşmanlık, merkeziyetçilik, oran gibi düşüncelerle bağımsızlığı kaybetme ve buna duyulan korku durumu üzerine yoğunlaşır

Psikotizm : Kişinin kendini tamamen dış dünyadan somutlama isteği ve kendini yalnızlaştırması üzerine yoğunlaşır.

Bunların yanı sıra testin diğer problemleri değerlendirmek üzere de 3 ayrı alt ölçeği bulunmaktadır;

SCL90-R Testi Nasıl Uygulanır?

SCL90-r testi 90 adet ifadeden oluşan ve likert cevap tipi içeren bir yapıdadır. Test mutlaka uzman bir uygulayıcı ile gerçekleştirilmelidir ve sonuçlar neticesinde bir psikolojik yaklaşım içerisinde bulunmalıdır. Test ortalama 15-20 dakika kadar sürmektedir. Test öncesinde kişi mutlaka kendisine ve ailesine ait nüfus bilgilerini belirtmeli ve yönergelere uymalıdır. SCL90-R testi 17 yaş üzeri için uygundur fakat bazı kaynaklarda tercih edilebilirlik nedeniyle 13 yaş ve üzeri olarak da belirtilmektedir. Kişi test öncesinde uzmana mutlaka hayatını ve kendisini etkileyen olayları anlatmalı ve bu çerçevede ilerlenmelidir. Kişinin yetiştirildiği sosyo-kültürel çevre, ekonomik statü ve ebeveyn tutumu da göz önünde bulundurulmalıdır. Kesin bir kanıdan bahsetmek için en az 4 kere görüşme yapılması önerilmektedir.

SCL90-R Testi Nasıl Sonuçlandırılır?

SCL-90'daki her madde 1'den 5'e kadar beş puanlık bir ölçekte puanlanır. 1 puan semptom olmadığını, 2 puan hafif düzey semptomları, 3 Puan orta düzey semptomları, 4 puan yüksek düzey semptomları 5 puan ise çok yüksek düzey semptomları gösterir.

Ölçeğin yazarları kritik bir değer önermemiştir. Genel olarak, iki puanın değeri standart puandan (10-15) ziyade deneyime dayalı tarama için kullanılır. 1999 yılında ortalama değer artı bir standart sapmanın kritik değer olarak kullanılmasını önermiştir. Bu çalışma, ortalama ve iki nokta kullanıldığında tarama sonuçlarında büyük bir fark olduğunu göstermiştir. Ortalama puan kritik değer olarak kullanıldığında, algılama oranı makul olan %13 ile %16 arasında değişmektedir. Kritik değer iki nokta olduğunda, algılama oranı geniş bir aralığı kapsayan %13 ila %70 arasında değişmektedir. Bunun yanı sıra GSI değerlerindeki artış kişinin psikolojik problemlerindeki artışı gösterir ve en iyi değer olarak ele alınır, puanlanması ise;